करडई शास्त्रीय नाव: कार्थेमस टिंक्टोरियस (Carthamus tinctorius)इंग्लिश नाव : सॅफ्लॉवर (Safflower)कूळ : अस्टरेसीहे बारमाही उगवणारे, काटेरी कडांची पाने असणारे झुडूप आहे. कोवळी पाने काटेरी नसतात, जून झाली की होतात. करडईची…
तांदूळजा / चवळाई शास्त्रीय नाव : ॲमरँथस (amaranthus)इंग्रजी नाव : ॲमरँथकुळ : ॲमरँटेसीही भारतात उगवणारी एक आयुर्वेदीक औषधी वनस्पती आहे. याची भाजी करतात. तांदूळजा / चवळाई ही माठ, राजगिरा यांच्या…
हरभरा (चना) शास्त्रीय नाव : सिझर एरिटिनम (Cicer arietinum)इंग्रजी नाव : बेन्गॉल ग्रॅम, चिक पी (Bengal Gram, Chickpea)कुळ : लेग्युमिनोजी (Leguminosity)हरभऱ्यात जीवनसत्वे भरपूर प्रमाणात असतात. जेवणामध्ये हरभऱ्याचा कोवळा पाला, पीठ…
चंदनबटवा शास्त्रीय नाव : ॲट्रिप्लेक्स हॉर्टेन्सिसइंग्रजी नाव : मौंटन स्पिनॅकपाने साधी, एकाआड एक असून खालची किंचित त्रिकोणी, तर शेंडयाकडची लांबट असतात. पाने रंगाने हिरवी, पिवळसर, केशरी, जांभळी किंवा लालसर जांभळी…
हादगा शास्त्रीय नाव : sesbania grandiflora (सेस्बॅनिया ग्रँडिफ्लोरा)कूळ : Fabaceae (फॅबेसी)स्थानिक नाव : हादगा, अगस्ताहादग्याला सप्टेंबर ते जानेवारी महिन्यात फुले व फळे येतात. फुलांची व कोवळ्या शेंगांची भाजी करतात. औषधी…
आंबट चूका शास्त्रीय नाव : Rumex Vesicariusकूळ : Polygonaceae पॉलीगोनेसीमराठी नाव : चुका, आंबट चुका, रोचनीइंग्रजी नाव : ब्लॅडर डॉक सॉरेल.चुका ही औषधी वनस्पती असून, पाने व बिया औषधात वापरतात.…
अंबाडी शास्त्रीय नाव : Hibiscus Sabdariffaकुळ : मालवेसीउपयुक्त भाग : पाने, बिया औषधी गुणधर्म अंबाडीची पाने रेचक आहेत. फुलांचा रस, साखर व काळ्या मिरीबरोबर आम्लपित्तावर देतात. बी कामोत्तेजक आहे. ते…
कवठ शास्त्रीय नाव :- Limonia acidssimaकुळ : Rutaceae औषधी गुणधर्म कवठ स्तंभक (आकुंचन करणारा), उत्तेजक, भूक वाढविणारा आहे. अतिसार, आमांश इ. पोटाच्या तक्रारींवर चांगला विषारी कीटकदंशावर बाहेरून लावतात. बियांतील तेल…
वाघाटी शास्त्रीय नाव : Capparis zeylanicaवाघाटीच्या वेली सर्वत्र आढळतात. काटे टोकदार, वाकडे, चपटे, कठीण, जोडीने असतात.काटे वाघाच्या नखांसारखे असल्यानेच या वनस्पतीला वाघाटी, व्याघ्रनखी तसेच गोविंदी, गोविंदफळ या नावाने ओळखतात.फेब्रुवारी ते…
गुळवेल शास्त्रीय नाव : Tinospora cordifoliaस्थानिक नावे : गरुडवेल, अमृतवेल, अमृतवल्ली इ.इंग्रजी नाव : Heart Leaved Munseedकुळ : Menispermaceaआढळ : ही बहुवर्षायु वेल महाराष्ट्रात सर्वत्र आढळते. औषधी गुणधर्म गुळवेल महत्वाची…
